یکشنبه, 27 خرداد 1403  -  9 ذي‌الحجه 1445 -  16 ژوئن 2024
شما اینجا هستید: صفحه نخست سیاسی 4 سناریوی انتخابات ریاست جمهوری آینده/ مشابه ۱۴۰۰ یا در انتظار تغییر؟


4 سناریوی انتخابات ریاست جمهوری آینده/ مشابه ۱۴۰۰ یا در انتظار تغییر؟

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 امتیاز 0.00 (0 رای)

با توجه به حادثه بالگرد برای رییس جمهوری، باید براساس قانون تا 50 روز آینده رییس جمهور بعدی انتخاب شود؛ در این میان چهار سناریو برای انتخابات می‌توان پیش‌بینی کرد؛ تکرار سال ۱۴۰۰، سناریوی بیعت با جانشین، سناریوی مسابقه درون‌گروهی اصول‌گرایان و سناریوی انتخابات پرشور.

سناریوی غیرممکن: رئیسی دوم

سال ۱۴۰۰ برخی تحلیلگران می‌گفتند، تصمیم هسته سخت قدرت آن بوده که ابراهیم رئیسی بدون رقیب در انتخابات شرکت کند، از این رو حتی چهره‌هایی مثل لاریجانی و جهانگیری با سابقه سالها ریاست مجلس و معاون اولی دولت در انتخابات ردصلاحیت شدند. با توجه به اینکه در حال حاضر چهره‌ای در این تراز در میان نامزدهای اولیه انتخابات ریاست‌جمهوری نیست، این گزینه برای انتخابات ۱۴۰۳ منتفی به نظر می‌رسد.

سناریوی غیرمحتمل: بیعت با کابینه فعلی

یکی دیگر از سناریوهای احتمالی این است که اصولگرایان به این جمع‌بندی برسند که باید دولت رئیسی با همین کابینه ادامه پیدا کند و در این حالت، مخبر نامزد اول انتخاباتی همه اصولگرایان باشد و اصلاً فضای تبلیغاتی شکل نگیرد. یعنی فضای تبلیغات تلویزیونی و تبلیغات خیابانی به شکلی مدیریت شود که گویی انتخاباتی در پیش نیست. کم‌کردن زمان تبلیغات، محدودیت تبلیغات تلویزیونی و حمایت همه‌جانبه اصولگرایان نظامی و روحانی، از نامزدی مخبر، ابزار کافی برای اجرای این سناریو را در اختیار اصولگرایان قرار می‌دهد.

سناریوی کمی محتمل: رقابت جناحی در چارچوب نظام

یک سناریو هم می‌تواند این باشد که نظام سیاسی تصمیم بگیرد با توجه به استقبال کم از انتخابات مجلس، این بار مقدمات یک انتخابات آزادتر را فراهم کند؛ انتخاباتی با حضور همه جریان‌های سیاسی.

این اتفاقی بود که در سال ۱۳۹۲ و پس شکاف های پیش آمده در پی انتخابات سال ۱۳۸۸ افتاد. البته در آن انتخابات هم میزان مانور نیروهای سیاسی بسیار اندک بود: هاشمی رفسنجانی و اسفندیار رحیم مشایی ردصلاحیت شدند و در میان اصلاح‌طلبان هم تنها عارف اجازه ورود پیدا کرد که نهایتا به سود روحانی کنار رفت تا زمینه حمایت از وی افزایش یابد.

در انتخابات آینده هم میزان می‌توان انتظار داشت برخی کاندیداهایی که با جریان مسلط و نه نظام سیاسی اختلاف نظر دارند بتوانند اجازه حضور در انتخابات را به دست بیاورند. در این حالت می‌توان فهرستی طولانی از نامزدهای اولیه انتخابات را نوشت که ممکن است در این سناریو نامزد انتخابات شوند.

سناریوی محتمل: مسابقه درون‌گروهی اصول‌گرایان

یکی دیگر از تحلیل‌های انتخابات ۱۴۰۰ این بود که هسته سخت نظام، از برگزاری انتخاباتی که طرفین شعارها و وعده‌های رادیکال بدهند و نتیجه آن مشخص نباشد، راضی نیست و از این به بعد انتخابات ریاست جمهوری مشابه شرایط 1400 برگزار خواهد شد.

در این حالت باید منتظر نامزدی یک نامزد مقتدر، مثل قالیباف (محتمل) یا محسنی اژه‌ای (غیر محتمل) در کنار چند نامزد پوششی و یا حتی باسابقه اصلاح‌طلبی اما بدون زمینه رای‌آوری در انتخابات باشیم؛ چهره‌هایی هم‌وزن غرضی، میرسلیم، هاشمی‌طبا، قاضی‌زاده هاشمی که اساساً برای پیروزی، وارد انتخابات نشده باشند.

جریان پایداری بسیار بر این تاکید می‌کنند که رقابت باید میان گروه‌های اصول‌گرا باشد و چه بسا بتوان همین رقابت را به نیروهای «خالص‌تر» محدود کرد. تجربه انتخابات مجلس دوازدهم البته نشان داد که این سناریو هم مشکلات خودش را دارد و رقابت‌ها می‌تواند بسیار بی‌محابا و همراه با آبروریزی برای این طیف باشد.

باید منتظر ماند و دید از 10 تا 14 خرداد کدام کاندیداها نام نویسی می کنند و یک هفته بعد (22 خرداد) شورای نگهبان مجوز ورود کدامیک به صحنه انتخابات را صادر می کند؟